Art-B | Chronologia wydarzeń


08.05.1945 | Koniec II wojny światowej.

Zdzisław (lat 10), ojciec Andrzeja Gąsiorowskiego – wraz z rodzicami i bratem wracają do Zagórza (Sosnowiec) w Polce po uwolnieniu przez armię amerykańską z obozu koncentracyjnego w Minden w Niemczech.

Stanisława (lat 10), matka Andrzeja Gąsiorowskiego wraz z rodzicami i rodzeństwem zostaje przesiedlona z Trembowli (Kresy) do Nysy na „Ziemie Odzyskane”

W Polsce władzę przejął reżim komunistyczny.

20.01.1981 | Ronald Regan Prezydentem USA

Ronald Reagan został wybrany 40. prezydentem Stanów Zjednoczonych. Głównym celem jego polityki zagranicznej było wygranie zimnej wojny i cofnięcie komunizmu, co zostało osiągnięte w Europie Wschodniej w 1989 roku oraz wraz z końcem Związku Radzieckiego w 1991. W ramach tzw. „Doktryny Reagana”, USA wspierały finansowo i logistycznie antykomunistyczną opozycję w Europie Środkowej. Reagan wprowadził gospodarkę jako broń w arsenale dyplomatycznym – jako możliwy substytut działań zbrojnych – oraz selektywnie stosował sankcje ekonomiczne i finansowe w celu zmiany polityki reżimu rosyjskiego i jego komunistycznych sojuszników. Był też pierwszym prezydentem, który zaproponował poprawkę konstytucyjną w sprawie modlitwy w szkołach.

11.02.1981 Jaruzelski przywódcą rządu w Polsce

Gen. Wojciech Jaruzelski został przywódcą rządu wojskowego w Polsce – jako jedyny zawodowy wojskowy, który objął władzę w europejskiej partii komunistycznej. Dwa tygodnie po przejęciu władzy spotkał się z Lechem Wałęsą i biskupem Józefem Glempem, sugerując możliwość stworzenia koalicyjnego rządu z udziałem Kościoła i „Solidarności”.

13.12.1981 | Stan wojenny w Polsce

Gen. Wojciech Jaruzelski, powołując się na rzekome nagrania liderów „Solidarności” wspieranych przez Kościół, zaplanował przewrót, ogłaszając stan wojenny. Utworzono Wojskową Radę Ocalenia Narodowego, a Jaruzelski został jej przewodniczącym. „Solidarność” i inne organizacje zostały zdelegalizowane, a ich liderzy – w tym Lech Wałęsa – zostali aresztowani. Na ulicach pojawiły się wojska, obowiązywała godzina policyjna, zamknięto granice i lotniska, odcięto telefony, wstrzymano naukę w szkołach i uczelniach. Jaruzelski twierdził, że było to konieczne, by uniknąć sowieckiej inwazji. W tym czasie z Polski uciekło ponad 700 tys. osób.

24.12.1981 | Amerykańskie sankcje na Polskę

Ronald Reagan nałożył sankcje gospodarcze na Polskę, w tym: zawieszenie gwarancji kredytów z banków międzynarodowych, sprzeciw wobec wejścia Polski do MFW, blokadę dostaw rolnych i technologii oraz zakaz lądowania polskich samolotów w USA. Zniesiono klauzulę najwyższego uprzywilejowania. W lutym 1982 do sankcji dołączyła Wielka Brytania – zawieszono rozmowy o restrukturyzacji długu Polski i dostawy żywności. Gospodarka Polski znalazła się na skraju załamania.

29.12.1981 | Amerykańskie sankcje na ZSRR

Ronald Reagan oskarżył ZSRR o „bezpośrednią i ciężką odpowiedzialność” za sytuację w Polsce i ogłosił sankcje wobec ZSRR, m.in. zakaz współpracy przy budowie rurociągu syberyjskiego, cofnięcie przywilejów Aerofłotu, zamknięcie komisji zakupów sowieckich w USA, zamrożenie umów zbożowych oraz zakaz eksportu technologii elektronicznej.

01.01.1985 | Tajny raport GRU

Radziecki wywiad wojskowy GRU przedstawił tajny raport o tym, że blok wschodni zmierza ku bankructwu, a ZSRR nie jest w stanie dłużej go utrzymać.

11.03.1985 | Gorbaczow przywódcą ZSRR

Michaił Gorbaczow objął władzę i rozpoczął reformy pod hasłami pierestrojki i głasnosti. Ograniczył władzę tajnych służb, rozpoczął zbliżenie z Zachodem i zapoczątkował rozpad wpływów ZSRR w Europie Wschodniej.

25.09.1985 | Jaruzelski w ONZ

Wojciech Jaruzelski odwiedził ONZ w Nowym Jorku i spotkał się m.in. z Davidem Rockefellerem i Zbigniewem Brzezińskim.
W trakcie poufnego spotkania z przewodniczącym Światowego Kongresu Żydów, Edgarem Bronfmanem, Jaruzelski wyraził gotowość wsparcia ewakuacji sowieckich Żydów przez Polskę w zamian za złagodzenie presji finansowej nałożonej na Polskę przez kluby Paryski i Londyński.

19.11.1985 | Pierwszy szczyt Reagan–Gorbaczow w Genewie

Choć nie podpisano przełomowych umów, rozmowy były długie i osobiste. Podpisano sześć porozumień o współpracy m.in. w kulturze, nauce i ochronie środowiska.

30.11.1985 | Bronfman z wizytą w Moskwie

Edgar Bronfman przeprowadził rozmowy z Gorbaczowem o zezwoleniu na emigrację sowieckich Żydów do Izraela i zapewnieniu wolności religijnej dla tych, którzy zostaną. Operacja miała być przeprowadzona przez Polskę i inne kraje, w sposób tajny.

09.12.1985 Jaruzelski z wizytą w Paryżu

Generał Wojciech Jaruzelski spotkał się z prezydentem Francji Françoisem Mitterrandem. Uzgodniono wyjazd pierwszych 15 tys. Żydów radzieckich do Izraela przez Polskę francuskimi samolotami.

12.12.1985 | Bronfman w Warszawie

Edgar Bronfman spotkał się z Jaruzelskim. Oficjalnie – w celu rozmów o ochronie dziedzictwa żydowskiego. Nieoficjalnie – w celu dopięcia szczegółów operacji.

06.12.1987 | Marsz Wolności w Waszyngtonie

Dzień przed wizytą Gorbaczowa w Waszyngtonie odbył się Marsz Wolności dla Żydów radzieckich, w którym uczestniczyło 250 000 osób. Była to największa mobilizacja społeczności żydowskiej w historii USA. Demonstranci domagali się prawa Żydów do emigracji z ZSRR.

09.12.1987 | Podpisanie Traktatu INF

Reagan i Gorbaczow podpisali Traktat INF (Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty – o likwidacji pocisków średniego zasięgu), który zakładał całkowite usunięcie tego typu broni i rozpoczął nowy etap rozbrojenia.

06.02.1989 | Rozpoczęcie rozmów „Okrągłego stołu”

Okrągły Stół to symboliczna i historyczna nazwa rozmów prowadzonych w Polsce w 1989 roku pomiędzy przedstawicielami komunistycznych władz PRL a opozycją demokratyczną, głównie związaną z Solidarnością. Rozmowy trwały od 6 lutego do 5 kwietnia 1989 roku w Pałacu Namiestnikowskim w Warszawie (dzisiejszy Pałac Prezydencki).

Uczestnicy rozmow: Strona rządowa: przedstawiciele PZPR (Polska Zjednoczona Partia Robotnicza), ZSL, SD.; Strona opozycyjna: działacze Solidarności (Lech Wałęsa), eksperci i doradcy (m.in. Tadeusz Mazowiecki, Bronisław Geremek).; Strona kościelna: obserwatorzy z ramienia Kościoła katolickiego.

Celem bylo przeprowadzenie pokojowej transformacji ustrojowej, uniknięcie konfrontacji i kryzysu gospodarczego. Najważniejsze ustalenia: Legalizacja NSZZ „Solidarność”, częściowo wolne wybory do Sejmu (35% mandatów dla kandydatów niezależnych) i całkowicie wolne wybory do Senatu (po raz pierwszy od II RP), Utworzenie urzędu Prezydenta PRL, Reformy gospodarcze i społeczne, m.in. zapowiedź liberalizacji mediów. Rezultat rozmow:

  • Czerwiec 1989: Solidarność zdobywa niemal wszystkie dostępne mandaty w Sejmie i 99 na 100 w Senacie
  • Powołanie pierwszego niekomunistycznego premiera w bloku wschodnim — Tadeusza Mazowieckiego
  • Początek końca komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej.

15.02.1989 | Powołanie FOZZ (Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego)

FOZZ powstał tuż przed przemianami ustrojowymi, formalnie jako instytucja państwowa mająca obsługiwać i redukować zagraniczne zadłużenie Polski. Założenie było takie, by wykupywać polski dług na rynku wtórnym po niższej cenie, oszczędzając budżetowi państwa.

Fundusz był narzędziem do wyprowadzania ogromnych pieniędzy za granicę — w grę wchodziły dziesiątki milionów dolarów. Pieniądze znikały na kontach firm-słupów za granicą (m.in. na Cyprze, w Luksemburgu i Szwajcarii). Duża część środków trafiała do dawnych służb PRL (WSI, SB) oraz prywatnych kont powiązanych z elitami okresu transformacji.

Afera wokół FOZZu była otoczona serią tajemniczych zgonów. Część z nich dotyczyła osób powiązanych z finansami PRL-u, służbami specjalnymi, oraz potencjalnymi świadkami lub osobami posiadającymi wiedzę o mechanizmach wyprowadzania pieniędzy. Najczęściej wskazywane tajemnicze zgony związane z FOZZ:

  • Marek Papała (1998)
  • Komendant Główny Policji (1997–1998) Zastrzelony przed własnym domem. Zabójstwo nigdy nie zostało do końca wyjaśnione.
  • Ireneusz Sekuła (2000): Wicepremier w rządzie Mieczysława Rakowskiego, prezes Głównego Urzędu Ceł. Zginął od trzech strzałów z broni palnej (oddanych z odleglosci kilku metrow) we własnym biurze. Oficjalnie – samobójstwo.
  • Dariusz Ratajczak (2010); Historyk, kontrowersyjny publicysta. Pisał o tzw. układzie postkomunistycznym. Znaleziony martwy w samochodzie. Zmarł najprawdopodobniej kilka dni wcześniej. Choć bez bezpośredniego powiązania z FOZZ, przez niektórych był postrzegany jako osoba, która mogła znać niewygodne fakty.
  • Leszek Długosz (1991): Pracownik Ministerstwa Finansów. Wypadł z okna. Okoliczności śmierci do dziś niejasne. Miał dostęp do dokumentów finansowych FOZZ.

FOZZ był powiązany z działaniami dawnych służb specjalnych PRL (SB, WSI, ZSB). Część transferów finansowych szła przez struktury kontrolowane przez wywiad wojskowy i cywilny. Śledczy i dziennikarze sugerowali, że niektóre zgony mogły być czyszczeniem śladów.

Proces rozpoczął się dopiero w 2001 roku – czyli 12 lat po rozpoczęciu działalności FOZZ. W 2005 zapadły wyroki — Żemek otrzymał 9 lat więzienia, Chim 6 lat. Skandal uznano za symbol bezkarności części elit postkomunistycznych i porażki państwa w egzekwowaniu prawa.

04.05.1989 | Rejestracja spółki „Art-B” przez Bagsika

Bogusław Bagsik 40% (później 55%) Udziałowcem i Prezesem spółki

19.08.1989 | Tadeusz Mazowiecki premierem Polski

Tadeusz Mazowiecki został pierwszym niekomunistycznym premierem Polski od czasu II wojny światowej.

01.10.1989 | Gąsiorowski udziałowcem w Art-B

Andrzej Gąsiorowski objął 40% udziałów w spółce Art-B założonej przez Bogusława Bagsika. W ciągu 2 lat firma przekształciła się w globalny holding obejmujący 3 000 firm w 50 krajach, zatrudniający ponad 150 000 osób, z obrotami 22,5 miliarda USD (1990–1991).

26.03.1990 | Mazowiecki w USA

Tadeusz Mazowiecki podczas wizyty w Kongresie Żydów Amerykańskich zadeklarował pomoc Żydom emigrującym z ZSRR – Polska zapewni im tranzyt. Rozpoczęła się współpraca służb specjalnych Polski, Izraela, ZSRR, USA i innych krajów w ramach tajnej operacji „MOST” (BRIDGE).

06.04.1990 | Powołanie UOP (Urzędu Ochrony Państwa)

10.04.1990 | Decyzja o wejsciu Art-B w Operację MOST

Art-B (Bagsik & Gąsiorowski) koordynuje i współfinansuje przygotowania do Operacji „Most” – tajnej operacji Polskich służb, Mosadu i KGB w Polsce.

14.06.1990 | Początek Operacji „Most”

Z lotniska Okęcie w Warszawie wystartował pierwszy samolot do Tel Awiwu z 250 Żydami z ZSRR na pokładzie. W ciągu kolejnych 5 lat ponad 150 000 Żydów przeszło bezpieczny tranzyt przez Polskę do Izraela. W ciągu 10 lat ponad 1 500 000 Żydów wyemigrowało do Izraela innymi trasami.

1991 Tygodnik WPROST

Bogusław Bagsik na 8. miejscu na liście 100 najbogatszych Polaków tygodnika „Wprost

28.01.1991  NIK a FOZZ

Rozpoczęcie kontroli FOZZ przez NIK

12.03.1991 | Maciej Zalewski Sekretarzem Stanu w Kancelarii Prezydenta RP (Lecha Wałęsy)

Maciej Zalewski: „Zostałem powołany na stanowisko Sekretarza Stanu w Kancelarii Prezydenta RP (Lecha Wałęsy), z jednoczesnym powierzeniem funkcji Sekretarza KOK. Zakres jego obowiązków obejmował m.in. problematykę zagrożenia porządku wewnętrznego kraju. Problematyka ta pokrywa się ze sferą odpowiedzialności Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Ministerstwa Sprawiedliwości.

Ważnym aspektem problematyki zagrożeń jest sposób funkcjonowania na polskim rynku kapitału prywatnego i zagranicznego, jego pochodzenie, źródła i kierunki obiegu, wpływy, jakie może on wywierać na finanse publiczne i politykę pieniężną państwa.

23.04.1991 Zalewski a UOP

Maciej Zalewski: „W rozmowie z Szefem Urzędu Ochrony Państwa, określiłem zakres powyższej problematyki i zwróciłem się z prośbą o dostarczenie mi odpowiednich materiałów i informacji (pismo tajne, RBN/01/MZ/91 z 24.03.1991 r.). Odpowiedź Szefa UOP (pismo spec. znaczenia, Eb-00118/91) przedstawiała zakres wiedzy UOP w interesujących mnie sprawach i umacniała w przekonaniu, że należy zajmować się energicznie tą problematyką. W ciągu trzech tygodni odbyłem z kierownictwem UOP pięć spotkań i dyskusji poświęconych tej sprawie (23.04., 1.05., 6.05., 9.05., 15.05.). Jedną z firm której poświęcaliśmy uwagę, była spółka Art-B

4.04.1991 | Art-B ratuje Ursusa

Wykupienie przez Art-B rocznej produkcji „Ursusa” ratując firmę przed bankructwem za 200 mld PLZ (20 mln ówczesnych nowych złotych)

21.05.1991 Walesa z Zalewskim w Izraelu

Maciej Zalewski: „W czasie wizyty Prezydenta RP w Izraelu, w dniach 21-23.05.1991 r. Zalewski odbyłem spotkania z najwyższymi przedstawicielami izraelskiego Ministerstwa Obrony i służb specjalnych. Jednym z przedmiotów jego zainteresowania była spółka Art-B (inwestycje w przemyśle paliwowym Izraela, powiązania z największymi izraelskimi bankami i służbami specjalnymi Izraela, domniemane związki z KGB w prowadzeniu akcji transportowania rosyjskich Żydów do Izraela, etc.).

11.06.1991 Inwigilacja Art-B przez Zalewskiego

Maciej Zalewski:

„Brak możliwości uzyskania skutecznej pomocy UOP w powiększaniu informacji o Art-B spowodowało koniecznosc nawiązania bezpośredniego, operacyjnego kontaktu z Gasiorowskim i Bagsikiem. Informację o nawiązaniu kontaktu przekazałem swoim szefom w Kancelarii Prezydenta RP (Jarosławowi Kaczyńskiemu i Lechowi Kaczyńskiemu), panom Ministrom Stanu, oraz Szefowi Urzędu Ochrony Państwa.

W dniach 11.06., 17.06., 20.06., 24.06., 25.06.1991 r, odbyłem siedem spotkań z właścicielami Art-B. W rezultacie Andrzej Gąsiorowski zadeklarował pełną współpracę w wyświetleniu niejasności związanych z funkcjonowaniem firmy Art-B, zasięgiem operacji przez nią prowadzonych, i źródłem pochodzenia środków, którymi firma obraca” (fragment notatki służbowej z 12.06.1991.r.).

Właściciele Art-B przekazali mi wyczerpujące informacje i materiały dotyczące operacji finansowych prowadzonych przez firmę („Oscylator”), mechanizmów funkcjonowania holdingu Art-B i jego struktury, udziału Art-B w kontaktach polskiego Ministerstwa Obrony Narodowej (MON) z kierownictwem Ministerstwa Obrony Izraela (problemy współpracy przemysłów zbrojeniowych i handlu), ujawnili też analizy polityczne zbliżających się wyborów parlamentarnych i informacje dotyczące zaangażowania Art-B w kampanię prezydencką. Informacje operacyjne zostały przekazane do Urzędu Ochrony Państwa. Właściciele Art-B „deklarowali chęć pośrednictwa w kontaktach finansowo-handlowych z Izraelem na dużą skalę, 1.5.-2 mld USD” (tamże).

Na mój wniosek z 17.06.1991 r. (pismo tajne, RBN/143/MZ/91) Prezydent RP w dniu 18.06.1991 r. udzielił mi pełnomocnictwa d/s kontaktów z izraelskimi służbami specjalnymi w sprawach bezpieczeństwa państwa. Równolegle z rozmowami z ART-B trwały kontakty z przedstawicielami Izraela (20.06., 28.06., 1.07., 4.07.).

Zalewski a Oscylator

20.06.1991 | Art-B finansuje „Telegraf”

Za rekomendacją Macieja Zalewskiego, szefa Biura Bezpieczenstwa Narodowego, Art-B przekazało spolce Telegraf 57 mld zł (ok. 5,7 mln dolarów) 

25.06.1991  Zakończenie kontroli NIKu w sprawie FOZZ

Końcowy protokół przekazany do Ministerstwa Finansów i UOPu.

25.06.1991 Atak na Art-B

Z Raportu Macieja Zalewskiego do Pani Olgi Krzyżanowskiej:

„W dniu 25.06.1991 r. Minister Stanu, Szef Kancelarii Prezydenta RP (Jarosław Kaczyński), po rozmowie jaką odbył z szefem Urzędu Ochrony Państwa (Andrzejem Milczanowskim), przekazał Zalewskiemu polecenie zaprzestania kontaktów z Art-B. Według przekazanych mu informacji, Urząd Ochrony Państwa miał wejść w posiadanie danych na temat powiązania spółki Art-B ze służbami specjalnymi obcego państwa. 

Bezzwłocznie zaprzestałem kontaktów z Art-B. Pomimo dwu miesięcy pracy poświęconej zbadaniu spółki Art-B, jej powiązań i działań, nie byłem w stanie autorytatywnie wypowiadać się negatywnie na jej temat w aspekcie bezpieczeństwa państwa, i ewentualnych jego zagrożeń. Nigdy ani UOP, ani Ministerstwo Sprawiedliwości, nie przekazywały mi jakichkolwiek informacji operacyjnych dotyczących Art-B. Sam, po uzyskaniu jakichkolwiek informacji dotyczących Art-B przekazywałem je do wiadomości swoim zwierzchnikom w Kancelarii Prezydenta RP (Jarosławowi Kaczyńskiemu i Lechowi Kaczyńskiemu), oraz do Urzędu Ochrony Państwa.

Terminarz moich, najważniejszych spotkań dotyczących Art-B wyglądał następująco: UOP: 23 kwietnia, 1, 8, 9,10 maja, 20-25 czerwca, 2 lipca; Izrael: 21, 23 maja, 18, 20, 28 czerwca, 1, 7 lipca; Art-B: 11,17, 20, 24, 25 czerwca.”

15.07.1991 | FOZZ. Tajemnicza śmierć Michała Falzmanna

Tajemnicza śmierć Michała Falzmanna – szefa Najwyższej Izby Kontroli (NIK) prowadzącego sprawę FOZZu

22.07.1991 WSI

  • Utworzenie WSI (Wojskowe Służby Informacyjne) III RP – Jednostkę Wojskową Nr. 3362 (połączenie Wojskowej Służby Wewnętrznej i Zarządu II Wywiadu i Kontrwywiadu Sztabu Generalnego RP).
  • 10.02.2014 Witold Gadowski w tygodniku W Sieci w rozmowie z byłym szefem krakowskiej delegatury WSI w artykule pt. „Mundur z niejedną plamą” ujawnił nowe fakty odnośnie tak zwanej „Afery Art-B”: „Gdy oni (cywilne słuzby specjalne) nam (WSI) wywlekli FOZZ, to przecież nie mogli się spodziewać, że pozostaniemy bierni. https://artb.info/2015/02/08/wsi-walnelismy-ich-art-b/
  • WSI Zadania: https://artb.info/2015/02/07/wsi-zadania/

01.08.1991 | Wyjazd Bagsika i Gąsiorowskiego z Polski

04.08.1991 | Przylot prezesa banku BHK do Hanoweru

Podpisanie Umowy Hanowerskiej – przekazane do Banku BPH w zastaw pod zabezpieczenie całego majątki i udziałów Art-B.

06.08.1991 Atak zbrojny na Art-B

Zbrojna akcja UOP, Policji i GROMu na biura i rezydencje Art-B na terenie całej Polski. Przejecie przez UOP calosci dokumentacji operacyjnej i transakcji Art-B. Nakaz aresztowania Bogusława Bagsika

13.08.1991 | Wystawiony list gończy za Bagsikiem

26.08.1991 | Aleksander Gawronik nowym zarządcą Art-B

Proba przejecia przez niego majątku Art-B

26.09.1991 Areszt Gawronika

  • Aleksander Gawronik aresztowany przez UOP

07.10.1991 | FOZZ

Tajemnicza śmierć Waleriana Pańko prezesa Najwyższej Izby Kontroli (NIK) prowadzącego sprawę FOZZu (na cztery dni przed przedstawieniem Sejmowi RP wyników kontroli związanej z aferą FOZZ). Kierowca jego służbowej Lancii, Jan Budziński, umarł po paru miesiącach – za przyczynę zgonu uznano zawał. Dwaj policjanci z drogówki, którzy badali wypadek, wybrali się na ryby i utonęli.

13.11.1991 | List Gończy za Andrzejem Gąsiorowskim

List gończy wystawiono 100 dni po wyjeździe Gąsiorowskiego z Polski

28.05.1992 | Wywiad Gąsiorowskiego i Bagsika dla tygodnika WPROST

Katarzyna Nazarewicz publikuje wywiad “Modliszki z PC” z Andrzejem Gasiorowskim i Boguslawem Bagsikiem. Ujawniają oni powiązania Macieja Zalewskiego ze sprawą “afery” Art-B. Maciej Zalewski pełnił funkcję pełnomocnika Prezydenta RP Wałęsy, oraz był szefem Biura Bezpieczenstwa Narodowego.

17.07.1992 | Wywiad Zalewskiego do Gazety Wyborczej

Gazeta Wyborcza.: Prezydent chciał dyspono­wać wiedzą o polskim kapitale. Zatem inicjatywa spotkania spotkania z przedstawicielami Art-B wyszła z Biura Bezpieczeństwa Narodowego?

Maciej Zalewski:  Art-B zjawiła się w polu mojego widzenia, gdy już pracowałem w Kancelarii Prezydenta (Lecha Wałęsy). Wyobraźmy sobie, ze pojawia się wielka firma, która bu­duje sobie image firmy pro-rolniczej, ratującej „Ursus”. Mając na dodatek pełne zaplecze ekonomiczne, staje się znaczącym elementem sceny politycz­nej. Firma chce oddziaływać na­wet na rezultat wyborów. Kluczem do  rozumienia każdej firmy jest pytanie, skąd wziął się pierwszy milion. W przypadku Art-B krążyło wiele wersji: czy to pieniądze b. PZPR, czy zachodniego kapitału, czy może finansował ich obcy wywiad? Czy trudno sobie wyobrazić, że jako urzędnik odpowiadający za bezpieczeństwo państwa, próbuję dowiedzieć się czegoś na własną rękę, kiedy nie udaje mi się uzyskać żadnych informacji.

GW.:  Czy był to jedyny powód Pana zainteresowania Art-B?

MZ:  Pierwszy pean na cześć Art-B ukazał się u Was w „Gazecie Wyborczej”. Zacząłem się obawiać, że (Art-B) jest to grupa kapitałowa związana z Wami (tzn. z Unią Demokratyczną)  i że ona będzie jedną z Waszych lokomotyw. Że to Wasza firma. Rany Boskie, kupią „Ursusa”, sprzedadzą chłopom ciągniki i Unia zdobędzie 25 proc. głosów więcej. Poleciałem do Leszka Kaczyńskiego: – „Leć do prezydenta (Lecha Wałęsy), bo jeszcze zaraz za­czną nas załatwiać od strony chłopów”. Taka sprawa mogła zaburzyć  równowagę polityczną kraju.

GW.:  Jeśli te spotkania miały miejsce w ramach Pana obowiązków, czy przygotował Pan z nich jakieś notatki służbowe?

MZ:  Wiele rozmów miało charakter wstępny, a poza tym Biuro dopiero zaczynało funkcjonować, nie było jeszcze przyjętych procedur. Przebieg tych spotkań referowałem nie tylko mojemu bezpośredniemu szefowi – ministrowi d.s. bezpieczeństwa – Lechowi Kaczyńskiemu, ale też informowałem o nich szefa UOPu. Patrząc zresztą na sprawę w kategoriach czysto zawodo­wych, chciałbym zauważyć, że to ja potrafiłem pierwszy wyjaśnić UOP, na czym polegał “Oscylator”. W największym uproszczeniu zysk powstawał dzięki częstemu i błyskawicz­nemu przerzucaniu tych sa­mych pieniędzy z banku do banku. Dawało to wielokrotne oprocentowanie tych samych kwot jednocześnie w kilku bankach. Narysowałem im to jak pa tablicy i widziałem ich wytrzeszczone oczy. Oni w ogóle nie wiedzieli, o czym mówię, a przecież to oni mogli korzstać z rożnych źródeł, podczas gdy BBN nie ma uprawnień do prowadzenia działań operacyjno-rozpoznawczych.

GW.:  Czy w ramach Pana obowiązków rozeznawania polskie­go kapitału spotkał się Pan w tym czasie z jakimiś innymi firmami?

MZ:  Cóż, żebym się zajmował inną firmą, głośna a nieznaną, to nie. Art-B traktowałem jako pre­cedens, na przykładzie którego można zobaczyć, jak państwo może się bronić, a kiedy jest bezradne.

GW.:  Ale czy w ogóle poza Art-B spotykał się Pan z innymi przed­stawicielami polskiego kapitału?

MZ:  Tak, w ramach różnych oficjalnych spotkań. Poza tym chcąc zdobyć informacje na temat działań importerskich Art-B – chodziło o import taniej elek­troniki z Dalekiego Wschodu – zaprosiłem do Biura kilku biznesmenów, którzy należeli do lobby przeciwnemu takiemu importowi, np. Zbigniew Niemczycki.

GW.:  To co Pan mówi, nie brzmi przekonująco. Zajmował się Pan światem biznesu, ale tylko Art-B i tym, co się wokół niego kręciło?

MZ:  Nie interesował mnie katalog działań polskich firm, ale ten osobliwy przypadek. Firma, któ­ra nagle staje się głośna, przedstawiana w prasie jako złote dziecko polskiego kapitalizmu. Niekonwencjonalna, miała prze­łamać inercję polskiego systemu bankowego. Art-B rozbudzała namiętności, samu się narzucała, żeby się nią interesować. Rozmawiając ze mną  prezesi Art-B proponowali sfinansowa­nie inwestycji rzędu 2 czy nawet 3 mld dolarów.

01.06.1992 UOP

Katarzyna Nazarewicz wezwana przez UOP. Sledczy interesują się celem informacjami zawartymi w artykule “Modliszki z PC”. Zostaje zainicjowany bezposredni kontakt telefoniczny śledczych z Gąsiorowskim.

1992 Likwidatorzy Art-B

  • Powołanie dwóch likwidatorów Spółki Art-B: Jerzy Cyran mianowany likwidatorem przez Bank Handlowo-Kredytowy w Katowicach

05.02.1992 Strassburg

  • Prezydent Wałęsa w Strasburgu; prośba do prezydenta Izraela, Hertzoga o ekstradycję Gąsiorowskiego i Bagsika

03.01.1993: Poczatek Likwidacji Art-B

19.02.1993  Sprawa FOZZ w sądzie

13.06.1994 Aresztowanie Bagsika

  • Bogusław Bagsik aresztowany w Szwajcarii

01.01.1996 umowa NBP – Gasiorowski

  • Umowa NBP (Art-B/BHK) z Andrzejem Gąsiorowskim
  • podział 50%/50% wspólnie odzyskiwanego majątku Art-B

01.02.1996 | Sprzedaż akcji PAZ-u 

  • Odrzucenie przez NBP propozycji przejecia przez Polske akcji PAZu
  • przelew 80 mln dolarów z Izraela do Polski dla NBP

29.02.1996 | Ekstradycja Bogusława Bagsika do Polski

22.10.2000 Boguslaw Bagsik skazany

  • Wyrok: Bogusław Bagsik skazany na 9 lat więzienia

2021 | Rozpoczecie procesu w sprawie FOZZu

Proces rozpoczął się dopiero 12 lat po rozpoczęciu działalności FOZZ.

29.03.2005 | Wyrok w sprawie FOZZ

Zapadły wyroki — Żemek otrzymał 9 lat więzienia, Chim 6 lat. Skandal uznano za symbol bezkarności części elit postkomunistycznych i porażki państwa w egzekwowaniu prawa.

30.09.2006 – 16.02.2007 WSI

04.08.1991 ARTB a BHK

  • Spowodowanie przejęcia Art-B przez bank BHK

06.08.1991  Zbrojna akcja służb specjalnych na Art-B 

  • nakaz aresztowania i list gończy za Bogusławem Bagsikiem.